ඒකදේශිය සත්ත්වයෝ
Piyumie Nishadi Sulakshana Athukoralage
ශ්‍රි ලංකාව කුඩා භූමි ප්‍රමාණයකට සිමා වුවද , ජෛව විවිධත්වය ඉහල මට්ටමක පවති. ඒකදේශිය සතුන් යනු, කිසියම් භුමි ප්‍රදේශයකට සිමාවු සතුන්ය.මෙය විශේෂ, උපවිශේෂ යන වර්ගිකරණ මට්ටම් යටතේ සාකච්ඡාවට ලක්වේ. වන විනාශය, නාගරිකරණය හා කෘෂිකර්මාන්තය හේතුවෙන් මොවුන් වදවිමේ අවදානමක් ඇති අතර රතු දත්ත පොතේ අන්තරායට හා අවදානමට ලක්වු කාණ්ඩවලට ද අයත්වේ. ඒකදේශිය ක්ෂිරපායින් ,පක්ෂින් ,උභයජිවින්, උරගයින්, මත්ස්‍යයන්, කෘමින් වශයෙන් වර්ගිකරණයවේ.. වනාන්තර,ගෙවතු,ගංගා ආශ්‍රිත පරිසර පද්ධතිවල මොවුන් දැකගත හැකිවේ.
ශ්‍රි ලංකාවේ ඒකදේශිය ක්ෂිරපායි විශේෂ21ක් , පක්ෂි විශේෂ33ක්,සර්ප විශේෂ50ක්,උභය ජිවින් විශේෂ 90ක්,මත්ස්‍යයන් විශේෂ28ක් පමණ හදුනාගෙන ඇත .
ඒකදේශිය ක්ෂිරපායින්ට ප්‍රයිමේටාවන්, මුෂිකයින්,හික්මීයන් හා වැලි මීයන්, මාංශභක්ෂිකයින් හා යුග්ම කුර සතුන් අයත්වේ. උනහපුලුවා,රිලවා,මීමින්නා,කලු වදුරා ද,පක්ෂින් වලි කුකුලා,හබන් කුකුලා,කැහිබෙල්ලා,මයිලගොයා ද, උරග විශේෂ යටතට කටුසු, කිඹුල් විශේෂ ද ලේ මැඩිල්ලා,කලු මැඩිල්ලා, මල්කරවලා, දියබරියා නිදසුන්වේ.
උභය ජිවින් අතුකෝරලගේ ගෙම්බා ,කොටගමගේ ගෙම්බා ද,මත්ස්‍යයන් බුලත්හපයා,දෙපුල්ලියා උදාහරණවේ.කෘමීන් යටතට සමනලයින් හා කුරුමිනියන් අයත්වේ.
මොවුන් සුරැකිමට රජය නීතිරීති පනවයි. නමුත් එයට අපගේ දායකත්වය අවශ්‍ය බව පෙනි ගොස් අවසානය.පුද්ගලයන් දැනුවත් කිරිම, පොලිතින් ප්ලාස්ටික් භාවිතය අවම කිරිම , ස්වයංදායකත්වය,වනාන්තර හා ජල උල්පත් සංරක්ෂණය මේ සදහා අපට කල හැකිය.
එමගින් පරිසර තුලිතතාවය ආරක්ෂා වෙනවා සේම එය මනුෂ්‍ය වර්ගයාගේ පැවැත්මද තහවුරු කරන බව නොඅනුමානය.එබැවින් ස්වාභාවික හා සංස්කෘතික වටිනාකම ඉහළ ඒකදේශිය සත්වයින් ආරක්ෂා කිරිම අප සතු වගකිමක් නොවේද?
