ලංකාව දෙවනත් කෙරූ කළු කොටියා

Article by-Pasindu Rodrigo
Design by-ZSJP Media Crew_2020

ශ්‍රී ලංකාවේ ඉතාමත්ම දුර්ලභ ලාක්ශණික සත්ත්වයකුගේ සමුගැනීමක් මේ මෑතකදී අප දෙසවනට අසන්නට ලැබුණා… ස්වභාව සෞන්දර්‍යයේ සුවිශේෂී තිලිණයක් ලෙස වූ මේ සත්ත්ව කොට්ඨාසය සතු දැකුම්කළු වර්ණයත් අනන්‍ය වූ ප්‍රෞඩ පෙනුමත් එයට හේතු සාධක ලෙස සැලකිය හැකියි… එවන් සත්ත්වයකුගේ අවාසනාවන්ත නික්ම යාම කෙතරම් අභාග්‍යක් ද?

ලෝකයේ Panthera ගණයට අයත් වන ප්‍රධාන විශේෂ පහ අතුරෙන් Panthera pardus හෙවත් කොටියා(Leopard) යන විශේෂයට මෙම කළු පැහැ කොටියන් ද ඇතුලත් වේ.. සමහර ස්ථානවල Leopard යන වචනය දිවියා ලෙස අර්ථකතනය කලද නිවැරදි වන්නේ “කොටියා” යන නාමයයි… දිවියන් යනු කුඩා කැලෑ බලලුන්ගේ පවුල ආමන්ත්‍රණය සඳහා යොදන නාමයකි. (උදා – හඳුන් දිවියා, කොළ දිවියා)

රාජධානිය:Animalia
වංශය:Chordata
වර්ගය:Mammalia
ගෝත්‍රය:Carnivora
කුලය:Felidae
ගණය:Panthera
විශේෂය:P.pardus

ශ්‍රී ලංකා කොටියාගේ විද්‍යාත්මක නාමය
Panthera pardus kotiya

ලෝකය පුරා කොටියන්ගේ(Panthera pardus) උප විශේෂ 8 ක් පවතින අතර ශ්‍රී ලංකා කොටියා (Panthera pardus kotiya) යනු ඉන් එක් උප විශේෂයකි. මෙම උපවිශේෂය ශ්‍රී ලංකාවට ආවේණික වේ. සාමාන්‍ය කොටියන් ලා කහ පැහැති(මලකඩ පැහැයට හුරු) ලෝම සහිත තරමක් සමීපව ඇති කළු පැහැ පුල්ලි රටාවකින් හැඩවූ දිගු අග කෙලවර ඉහලට වක් වූ වල්ගයක් සහිත සත්ත්වයෙකි. මෑත කාලයේදී තරමක් වැඩි වශයෙන් කතා වූ නල්ලතන්නියෙන් හමු වූ කළු පැහැ කොටියා කලින් සඳහන් කල විශේෂයටම අයත් සත්ත්වයෙකි… සාමාන්‍ය ලාක්ශණික කහ/කලු පැහැයෙන් තරමක් වෙනස් මුළු සිරුරම තද කළු පැහැයක් ගැනීම නිසා මෙම සත්ත්වයන් වඩාත් ආකර්ශණීය වීමට හේතු වී ඇත. පැහැයෙන් කළු ස්වභාවයක් ගත්‍තද මෙම සතුන් වෙනත් විශේෂයක් නොව Panthera pardus kotiya නම් උපවිශේෂයටම අයත් සත්ත්වයෙකු බව සත්ත්ව විශේෂඥයන් පෙන්වා දෙයි… ඔවුන් සතුව මෙම වර්ණ වෙනස පමණක් සැලකිය යුතු වෙනස ලෙස දක්නට ලැබෙයි… ශ්‍රී ලංකාව තුල පුලුල් ලෙස වාසභූමිය පැතිරී ඇති මෙම කොටියන් වර්ශ 2008 දී වඳවී යෑමේ තර්ජනයට ලක්ව ඇති සත්ත්වයෙක් ලෙස ලැයිස්තු ගත කරන ලදි (Conservation Status – EN). මෙම උපවිශේෂය වනාන්තර, තේවතු, වගා බිමි, ගෙවතු හා පයින් වනාන්තර වල පවා දැකීමට හැකියාවක් ඇති සත්වයෙකි… නමුත් මෙම Panthera pardus kotiya විශේෂයේම කළු පැහැති ලෝම සහිත කොටියන් වාර්ථා වීම ඉතාමත්ම දුර්ලභ අවස්ථාවක් ලෙස පරිසරවේදීන් දක්වා ඇත…

මෙම සතුන්ගේ භෞතික ලක්ශණ අනුව වැඩුනු පිරිමි කොටියකුගේ බර 56kg – 77kg(රාත්තල් 124 – රාත්තල් 170) අතර වන අතර දේහයේ දිග (ශීර්ෂයේ සිට වල්ගය ආරම්භ වන ස්ථානයට) 1.27m – 1.42m සිට (අඩි 4 අඟල් 2 – අඩි 4 අඟල් 8) පමණ වේ… තරමක් දිගින් වැඩි වල්ගය සාමාන්‍යයෙන් 86cm – 97cm(අඩි 2 අඟල් 10 – අඩි 3 අඟල් 8) ක් පමණ වේ… ශරීරයේ මෙලනීන් නම් වර්ණකයේ අධික නිශ්පාදනය නිසා සාමන්‍ය ශ්‍රී ලංකා කොටියන්ගෙන් වෙනස් වූ ලාක්ශණික කළු වර්ණයට හේතු වේ… මෙම තත්වය සත්‍ත්ව විද්‍යාවේදී Melanism ලෙස හඳුන්වන තත්වයකි… සාමාන්‍යයෙන් කොටියන් ජගුවරයින් හා මද සමානකමක් දක්වයි.
මෙලෙස ඉහත තත්වය ඇතිවූ ජගුවරයන් හා කොටියන් දෙකොට්ඨාසයම අයත් වන්නේ Black Panther නම් කාල වර්ණ සත්ත්ව කොට්ඨාසයකටය… ඔවුන්ගේ වර්ණයෙහි පවතින අලංකාර බව නිසාම මොවුන් නිරන්තරයෙන්ම ලෝකයේම අවධානය දිනාගත් සත්තව කොට්ඨාසයක් බවට පත්ව ඇති බව ඔබට පසක් වී ඇති බව නොඅනුමානයි…

දශක ගණනකට පෙර ශ්‍රි ලංකාවෙන් වඳවී ගොස් ඇතැයි සැලකූ මෙම කළු පැහැ කොටියන්ගේ ජීවමාන සාධක මේ වසරේ ජනවාරි මුල් භාගයේ නැවත වාර්ථා වූ අතර මේ අලංකාර සතුන් අවස්ථා කීපයකදීම අවාසනාවන්ත අයුරින් දඩයම්කරුවන්ගේ උගුල්වලට හසුවී මියයාමේ සිදුවීම් ද වාර්ථා විය… මෙලෙස හසුවන කළු කොටියන්ගේ ප්‍රමාණයත් හා දඩයක්කරුවන්ගේ ක්‍රියා කලාපයත් සැලකීමේදී ශ්‍රී ලංකාව තුල මෙම ශ්‍රී ලංකා කළු පැහැ කොටියන්ගේ ගහණය සීග්‍ර ලෙස පහත වැටීමට හේතු විය හැක. දත් සහ සම් පිනිස මෙම සතුන් ඝාතනය කිරීමත් වෙනත් සතුන් සඳහා ඇටවු උගුල් වලට හසු වී මියයෑමත් නිසා රටට අහිමි වන මෙම සත්ත්වයන් රැකගැනීම අපගේ යුතුකමක් නොවන්නේද?