රුක්වාසී හරිත පැහැ දඩයක්කරුවා – ඇහැටුල්ලා..

Article by- Dilki Shehara

සර්පයෙක් යැයි පැවසූ කල බොහෝදෙනාගේ සිතට පැමිණෙන මුල්ම සිතුවිල්ල එතරම් සෞමය නොවේ. නමුත් උග්‍ර විෂ පමණක් නොව මද විෂ, සුළු විෂ නිර්විෂ සර්පයින්ද ලංකාවේ වෙසෙන බව සදහන් කල යුතුමය. එවැනි තවත් සුළුවිෂ සර්ප විශේෂයක් වන ඇහැටුල්ලා නොහොත් ඇස්ගුල්ලා ඔබේ ගෙවත්තේ ගසක වෙස්වලාගෙන සිටිනු කෙදිනක හෝ ඔබ දැක ඇතුවාට සැකයක් නැත.

සාමාන්‍ය වහරේ ඇහැටුල්ලා, ඇස්ගුල්ලා යන නාමයන්ගෙන් සහ ඉංග්‍රීසි භාෂාවෙන් Green Vine Snake ලෙස හැදින්වෙන මොවුන්ගේ විද්‍යාත්මක නාමය Ahaetulla nasuta වේ.

Kingdom :Animalia
Phylum :Chordata
Class :Reptilia
Order :Squamata
Suborder :Serpentes
Family :Colubridae
Genus :Ahaetulla
Species :A. nasuta

ඉහල කඳුකරයේ හැරුනුකොට දිවයිනේ අනෙකුත් දේශගුණික කලාප සියල්ලේම පාහේ දැකගත හැකි වන ඇහැටුල්ලා දහවල් කාලයේ ගෙවතු ආශ්‍රිතව බොහෝවිට මිටි සහ මධ්‍යම ප්‍රමාණයේ පඳුරු මතද කලාතුරකින් උස ගස් වලද දැකගත හැකිය.

පාර්ශ්විකව පැතලි වූ සිහින් දිගු ශරීරයක් හා ක්‍රමයෙන් උල්වන පෘෂ්ඨෝදරීයව පැතලි හිසක් සහිත මොවුන්ගේ හිස කෙළවර තුණ්ඩ නෙරීමක්ද හිස දෙපස තිරස් කණිනිකාවක් සහිත විශාල ඇස්ද පිහිටයි. ඇස් දෙකම භාවිතා කර එකම වස්තුවක් වෙත නාභිගත කිරීමේ හැකියාව ( Binocular Vision) සහ තම ශරීරයට අපර දෙසින් ඇති වස්තුවක් වුවද දැකීමට හැකි ආකාරයේ පුළුල් දෘෂ්ඨි පරාසයකට හිමිකම් කීම මොවුන්ගේ විශේෂත්වයකි. එබැවින් අවට පරිසරයේ චලනයන්ට ඉතා සංවේදීය.
වර්ණය ගත් කල බොහෝ දෙනා දීප්තිමත් කොළ හෝ ඔලිව් මිශ්‍ර කොළ පැහැතිය. කලාතුරකින් දුඹුරු පැහැ විශේෂද හමුවේ.ශරීරයේ යටි පෙදෙස සුදු පැහැති හෝ කහ පැහැ වන අතර වලිගය සිලින්ඩාකාරය.
පැටවුන් ලෙසින් බිහි වන මොවුන් වරකට පැටවුන් 5ත් 23ත් අතර ප්‍රමානයක් දමයි. පැටවුන් 20 cm– 35cm පමණ දිගකින් යුතු වන අතර වැඩුණු සතෙකු 200cm පමණ දිගුය.
රුක්වාසී සර්පයෙකු වන නිසාත් මිනිස් ඇස් මට්ටමින් හමුවීමට ඇති හැකියාව නිසාත් ඔවුන්ගේ ආරක්ෂාව උදෙසා කරන පහර දීමකදී එය ඇස ඉලක්ක කර කරන පහරදීමක් යැයි වරදවා වටහාගැනීමක් නිසා මොවුන් ඇස් වලට පහර දී ඇස් උගුල්වා දමනවා යැයි ඇති වැරදි විශ්වාසය මත මොවුන්ට “ඇස්ගුල්ලා” යන නම් ලැබී ඇත. මිනිසාට හානියක් කිරීමට තරම් උග්‍ර විෂක් නිකුත් නොකලද මොවුන් ගොදුරු කර ගන්නා කුඩා මීයන්, කටුස්සන්, කුරුල්ලන්,ගෙම්බන් සහ වෙනත් කුඩා උරග විශේෂ අඩපණ කිරීමට සොබාදහම විසින් සුළු විෂ සහිත විෂ දල ලබා දී ඇත. තම දිගු පරිග්‍රාහක වලිගය භාවිතයෙන් අත්තක එල්ලී දඩයම් කරන ලද ගොදුර පළල් කල හැකි මුඛය ආධාරයෙන් එල්ලා වැටෙන ආකාරයෙන් තබාගෙන අහාරයට ගැනීම මොවුන්ගේ විශේෂ චර්යාවකි.
පරිසර සමතුලිතතාවයේ කොටස් කරුවන් වන මෙවැනි සර්ප විශේෂද සැබෑ පරිසර උරුමකරුවන් බව මිනිසාට අවබෝධ වනතාක් මොවුන්ට එල්ල වන ජීවිත තර්ජන නොනවතිනු ඇත.

Visit our blog for more articles- https://science.sjp.ac.lk/zsjp/
Article by- Dilki Shehara
Design by- Sahanma Nipuni (ZSJP Media Crew)